Trong một thế giới mà máy bay phản lực tư nhân thường được coi là biểu tượng của sự xa xỉ, việc sử dụng phương tiện này đôi khi bị cho là hành vi vô trách nhiệm với môi trường, một công ty khởi nghiệp của Pháp đã quyết tâm thay đổi câu chuyện. Beyond Aero, có trụ sở tại Toulouse, đang phát triển máy bay phản lực hạng nhẹ chạy bằng điện-hydro đầu tiên trên thế giới: BYA-1. Với lượng khí thải carbon bằng không, thiết kế tiêu chuẩn, kiểu dáng đẹp, máy bay phản lực 8 chỗ ngồi này chứng minh rằng sự đổi mới và tính bền vững có thể cùng tồn tại ở độ cao 35.000 feet (khoảng 10.000m).
Dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2030, BYA-1 không chỉ là một mẫu concept mang tính tương lai. Đây là câu trả lời đầy chiến lược trước áp lực ngày càng tăng đối với ngành hàng không nhằm cắt giảm lượng khí thải carbon. Hàng không thương mại chịu trách nhiệm cho khoảng 2.5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu—nhưng khi nói đến máy bay phản lực tư nhân, con số này còn tệ hơn nhiều. Trên cơ sở mỗi hành khách, việc bay bằng máy bay riêng có thể gây ô nhiễm gấp 17 lần so với việc đi máy bay thương mại.
Đội ngũ có tầm nhìn xa của Beyond Aero được dẫn dắt bởi Eloa Guillotin, nhà đồng sáng lập 27 tuổi và là cựu sinh viên UC Berkeley. Cùng với Hugo Tarlé và Valentin Chomel, Guillotin đã tập hợp các kỹ sư hàng đầu, bao gồm các cựu giám đốc điều hành và nhà quản lý hàng không vũ trụ, để thiết kế một chiếc máy bay kết hợp công nghệ tiên tiến với khả năng thực tế. Mục tiêu của họ là cung cấp cho những người đi máy bay phản lực tư nhân một lựa chọn bền vũng khi sử dụng nguyên tố dồi dào nhất trong vũ trụ: hydro.
Diện mạo tiêu chuẩn, động cơ đột phá
Mặc dù BYA-1 có vẻ ngoài giống một máy bay phản lực nhỏ thông thường, nhưng bên dưới thân máy bay lại là một câu chuyện khác. Nó được trang bị 2 động cơ điện chạy bằng pin nhiên liệu hydro—có nghĩa là sản phẩm phụ duy nhất của nó là hơi nước. Máy bay phản lực sẽ bay với tốc độ 575km/h với phạm vi lên tới 800 hải lý (khoảng 1480km), khiến nó trở nên lý tưởng cho các chuyến đi trong khu vực.
Cách tiếp cận của Beyond Aero rất thực tế. Thay vì phát minh lại, công ty khởi nghiệp này đang tận dụng kiểu dáng máy bay quen thuộc và các mối quan hệ đối tác hàng không vũ trụ đã được chứng minh. Bằng cách kết hợp những cải tiến về hệ thống truyền động mới với các bộ phận có sẵn, công ty đặt mục tiêu giảm chi phí phát triển, hợp lý hóa chứng nhận và tiếp cận thị trường nhanh hơn. Guillotin cho biết: “BYA-1 không phải là một thí nghiệm khoa học. Đây là buổi bình minh của một kỷ nguyên mới – sạch, hiệu quả và đẹp”.
Một tiêu chuẩn mới trong hàng không sạch
BYA-1 được chế tạo dựa trên thiết kế hoàn toàn mới đã trải qua quá trình tinh chỉnh đáng kể kể từ khi ra mắt phiên bản concept. Phiên bản mới nhất sản sinh tổng công suất 2.4 MW. Để đảm bảo an toàn, bình nhiên liệu hydro lỏng đã được di chuyển lên trên hộp cánh – giảm thiểu việc sử dụng các đường ống áp suất cao bên trong cabin và giảm rủi ro tổng thể.
Những tiến bộ khác bao gồm hệ thống truyền động điện được đơn giản hóa đáng kể với ít hơn 90% bộ phận chuyển động, giúp giảm hơn một nửa chi phí vận hành và bảo dưỡng. Máy bay cũng sẽ bao gồm hệ thống quản lý nhiệt hiện đại sử dụng quạt dẫn điện và động cơ được điều khiển kỹ thuật số để có hiệu suất tối ưu trong mọi giai đoạn bay.
Những cải tiến này xuất hiện sau chuyến bay trình diễn thành công vào năm ngoái và khoản tài trợ 20 triệu USD gần đây. Beyond Aero hiện đang đẩy mạnh tiến độ phát triển giai đoạn 2, với kế hoạch thử nghiệm hệ thống truyền động toàn phần công suất 500 kW trong một máy bay hiện có trước khi tích hợp vào nguyên mẫu BYA-1 cuối cùng.
Tận dụng sự đổi mới từ các ngành công nghiệp khác
Để xây dựng một hệ thống pin nhiên liệu có khả năng thích ứng trong tương lai, Beyond Aero đang hợp tác với các chuyên gia trong nhiều ngành công nghiệp—bao gồm các kỹ sư Công thức 1 và các ông lớn sản xuất ô tô, dựa trên các sáng kiến về pin nhiên liệu của họ để tạo ra các giải pháp sẵn sàng cho hàng không. Tư duy liên ngành này không chỉ đẩy nhanh tiến độ mà còn giúp đảm bảo máy bay đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn và hiệu quả của ngành hàng không hiện đại.
Guillotin cho biết: “Chúng tôi đã xem xét mọi thứ có pin nhiên liệu. Công nghệ đã có ở đây. Vấn đề chỉ là áp dụng nó theo đúng cách và nhanh chóng”.
Sứ mệnh của Beyond Aero phù hợp với sự thay đổi lớn hơn nhiều hướng tới hydro trong ngành hàng không, do những gã khổng lồ như Airbus dẫn đầu. Trong khi Airbus tập trung vào máy bay thương mại chạy bằng hydro quy mô lớn, Beyond Aero nhìn thấy một cơ hội thích hợp trong phân khúc hàng không thương mại—nơi mà sự đổi mới có xu hướng diễn ra chậm hơn, nhưng nhu cầu về các giải pháp sạch hơn đang tăng nhanh chóng.
