Nằm giữa chân đồi của vùng Veneto, giữa Venice và Dolomites, là một trong những điểm đến thu hút những người sành vang nhất thế giới: Conegliano Valdobbiadene. Di sản thế giới được UNESCO công nhận này, thường được mô tả là một cảnh quan văn hóa có vẻ đẹp đặc biệt, là nơi ra đời của Prosecco Superiore DOCG—biểu hiện tinh tế nhất của vang sủi bọt được yêu thích của Ý.
Là một bức tranh tuyệt đẹp của những sườn đồi trồng nho thoai thoải, những ngôi làng thời trung cổ và những con đường nông thôn quanh co, khu vực này đã trồng nho trong nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, nguồn gốc cổ xưa từ thời La Mã cũng không thể ngăn được sự đổi mới xuất hiện trong ngành công nghiệp sản xuất vang hiện đại.
Một khu vực được xác định bởi cảnh quan độc đáo
Đặc điểm xác định của Conegliano Valdobbiadene là địa hình độc đáo của nó. Những ngọn đồi, được tạo thành bởi các sông băng và được bồi đắp bởi hoạt động địa chất trải dài nhiều thế kỷ, tạo nên một mảnh ghép của những ruộng bậc thang dốc và những mảnh đất trồng nho hẹp, được gọi là Rive. Có tổng cộng 43 tên gọi theo phân loại này——mỗi tên gọi mang lại những đặc điểm riêng biệt cho các loại vang được sản xuất trên sườn đồi của chúng.
Độ cao đóng vai trò quan trọng. Các vườn nho cao tới 600m so với mực nước biển, được hưởng lợi ích từ nhiệt độ mát hơn và đất thoát nước tốt bao gồm đất sét, cát và đá vôi. Lượng mưa trung bình khoảng 1.250 mm mỗi năm tạo nên điều kiện lý tưởng ở đây, giúp tăng cường độ tươi và độ chua trong nho. Kết quả là một bức tranh hài hòa phức tạp về các điều kiện trồng trọt mang lại cho nho Glera—một giống nho chín muộn đầy tinh tế.
Diego Tomasi, chuyên gia về đất và là tác giả của The Power of Terroir, giải thích rằng: “Hình thái của Conegliano rất khác so với Valdobbiadene. Những ngọn đồi của Conegliano thoai thoải hơn, tạo ra những loại vang có hương vị trái cây, trong khi những sườn dốc của Valdobbiadene mang lại nhiều hương hoa và khoáng chất hơn”.
Từ Prosecco đến Prosecco Superiore
Mặc dù thường được gộp chung lại theo thuật ngữ là “Prosecco”, nhưng các loại vang từ vùng này lại có một đẳng cấp riêng biệt, cao cấp. Năm 2009, Conegliano Valdobbiadene đã được trao tặng danh hiệu DOCG danh giá của Ý—danh hiệu chất lượng cao nhất. Ngày nay, nơi này sản xuất hơn 85 triệu chai mỗi năm, nhưng chỉ một phần nhỏ mang nhãn hiệu Rive hoặc Cartizze độc quyền.
Cartizze, một tiểu vùng rộng 107 ha được giữ gìn ở Valdobbiadene, thường được gọi là “grand cru” của Prosecco. Đất đá vôi đại dương của nơi này rất hiếm có ở vùng này và tạo ra những loại vang có độ tinh tế, cân bằng và độ bền vững đặc biệt. Trong khi Prosecco theo truyền thống gắn liền với sự nhẹ nhàng và sống động, thì vang Cartizze thường có kết cấu kem, hương lê chín và hương hoa, cùng sự phức hợp khoáng chất tinh tế.
Đáng chú ý là các nhà sản xuất trong khu vực không hài lòng khi chỉ dựa vào danh tiếng của họ. Nhiều người tiếp tục phá vỡ ranh giới về phong cách, kết hợp các phương pháp truyền thống và các phương pháp mới. Từ năm 2019, phong cách sủi liveti—vang sủi bọt lên men trên bã men và đóng chai với cặn tự nhiên—đã được chính thức công nhận. Loại vang đục, ủ trong chai này, trước đây được gọi là Col Fondo, là một sự tôn vinh đối với Prosecco truyền thống và mang đến chiều sâu và cấu trúc thường không có ở các loại vang đại trà.
Hương vị của lịch sử và di sản
Di sản của nghề trồng nho ở đây đã trải qua nhiều thế kỷ. Những tài liệu tham khảo về lễ kỷ niệm thu hoạch nho có từ thời Đế chế La Mã. Năm 1574, Vua Henry III của Ba Lan đã được dâng lên loại vang trắng từ những ngọn đồi Conegliano trong lễ đăng cơ. Bản thân Conegliano là nơi có trường sản xuất vang đầu tiên của Ý, được thành lập vào năm 1876, minh chứng cho sự tận tụy lâu dài của khu vực này đối với sự xuất sắc của ngành sản xuất rượu vang.
Bản sắc văn hóa và nông nghiệp của khu vực đã được bảo tồn cẩn thận, với những người sản xuất thu hoạch nho bằng tay và duy trì các truyền thống tôn trọng địa hình dốc và những cây nho dễ bị ảnh hưởng. Làm việc trên những ngọn đồi này không phải là một nhiệm vụ dễ dàng – quản lý một vườn nho ở Valdobbiadene có thể đòi hỏi tới 700 giờ lao động trên một hecta mỗi năm, so với 200 giờ ở những nơi khác.
Tuy nhiên, kết quả là xứng đáng. Cho dù đó là Extra Brut tươi mát và nồng nàn của La Farra từ Rive di Farra di Soligo hay Dry Superiore di Cartizze cân bằng sang trọng của Drusian với hương mật ong và lê, mỗi chai vang đều kể một câu chuyện về địa điểm, sự kiên nhẫn và niềm đam mê.
