Paris, thành phố của nghệ thuật và văn hóa, không chỉ nổi tiếng với Tháp Eiffel mà còn với những quán cà phê và bistro truyền thống, nơi mà người dân địa phương và du khách có thể ngồi lại và thưởng thức một tách cà phê giữa không gian hoa lệ của thành phố. Tuy nhiên, trong suốt 15 năm qua, một làn sóng mới đã xuất hiện và đang gây sức ép lên những quán cà phê và bistro này: Các quán cà phê specialty. Với phong cách văn hóa cà phê đậm chất Anh, chúng không chỉ phục vụ cà phê mà còn tạo ra những tác phẩm nghệ thuật latte độc đáo, thu hút sự chú ý của cả người dân Paris lẫn khách du lịch quốc tế.
Điều thú vị là khi nhìn vào bức tranh cà phê của Paris, ta có thể thấy rằng các quán cà phê và bistro truyền thống đang phải đối mặt với những thách thức lớn, không chỉ từ các chuỗi cà phê nhanh và các máy pha cà phê tại nhà, mà còn từ những thay đổi trong thói quen tiêu dùng và lối sống của con người. Từ những năm 1960, số lượng quán cà phê và bistro ở Pháp đã giảm từ khoảng 200.000 còn khoảng 40.000 hôm nay. Điều này cho thấy sự cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa các hình thức phục vụ cà phê khác nhau.
Theo Alain Fontaine, chủ bistro Le Mesturet ở Quận Hai, hình thức specialty đang trở thành mối đe dọa lớn. Ông đã nỗ lực trong sáu năm qua để kêu gọi chính phủ Pháp công nhận các quán cà phê và bistro như một phần của di sản văn hóa, và vào tháng 9 vừa qua, ông đã thành công. Ông cảnh báo rằng trong tương lai, những quán cà phê truyền thống như của ông có thể sẽ phải đóng cửa nếu xu hướng này tiếp tục phát triển lớn mạnh.
Một trong những lý do chính cho sự phát triển nhanh chóng của các quán cà phê specialty là cảm giác thất vọng ngày càng tăng về chất lượng của những tách cà phê espresso truyền thống. Nhiều khách hàng cảm thấy không hài lòng với hương vị đắng và nhạt nhẽo của cà phê tại các quán cà phê kiểu cũ, và do đó, họ đã tìm đến những địa chỉ mới – nơi có thể thưởng thức những loại cà phê ngon hơn được phục vụ trong không gian thân thiện và hiện đại.
Tuy nhiên, giá trị văn hóa của các quán cà phê truyền thống là điều không thể bị phủ nhận. Những địa chỉ nổi danh như Cafe de Flore và Les Deux Magots đã từng là nơi tụ họp của rất nhiều nhân vật nổi tiếng, đồng thời cũng là nơi diễn ra các cuộc thảo luận về nghệ thuật và chính trị. Chúng đã trở thành biểu tượng cho văn hóa Pháp, không chỉ phục vụ đồ uống mà còn là không gian giao lưu xã hội giữa mọi tầng lớp.
Đối với thế hệ trẻ, họ thường tìm kiếm những trải nghiệm mới và hình ảnh đẹp để chia sẻ trên mạng xã hội. Chẳng hạn, Salome Bravard, một nhiếp ảnh gia thời trang 24 tuổi, cho biết cô thích đến các quán cà phê hơn là các quán truyền thống vì không khí thân thiện và thiết kế ấm cúng. Cô cho rằng, thế hệ của mình cần những không gian như vậy để gây ấn tượng trên không gian số và tạo ra các bức ảnh đẹp.
Tom Clark, người sáng lập Coutume Cafe vào năm 2011, cho rằng Paris có thể kết hợp cả hai văn hóa cà phê. Ông tin rằng người Pháp rất tôn trọng nguồn gốc của sản phẩm, tương tự như với rượu vang và phô mai. Đây là một cơ hội để phát triển văn hóa cà phê specialty mà không làm mất đi bản sắc của các quán cà phê và bistro truyền thống.
Cùng với sự phát triển của quán cà phê specialty, một số quán như Cafe Jirisan cũng đang chứng tỏ rằng các quán cà phê hiện đại vẫn có thể tạo ra một không gian cộng đồng. Hera Hong, chủ quán, cho rằng không khí ấm cúng và sự gần gũi là điều quan trọng. Cô muốn tạo ra một nơi mà mọi người có thể thư giãn và tận hưởng không gian tương tự như ở nhà.
Trong khi nhiều nhà quản lý quán cà phê và bistro truyền thống lo lắng về tương lai của mình, một số khác như Jerome Martinho tại Cafe Ventura lại không hề xem đây là một mối đe dọa. Ông cho rằng mỗi loại hình cà phê phục vụ cho một nhóm đối tượng khách hàng khác nhau và cả hai loại hình này đều có giá trị riêng không thể so sánh.
Với sự đa dạng và phong phú của nền văn hóa cà phê Paris, sẽ thật thú vị khi theo dõi sự phát triển của hai hình thức quán cà phê này trong tương lai. Khi ấy, cuộc cạnh tranh giữa các quán cà phê truyền thống và specialty không chỉ là một cuộc chiến về thương mại mà còn phản ánh sự thay đổi trong thói quen và giá trị sống của người Paris lẫn khách du lịch.
