Trong kỷ nguyên số hóa, những ứng dụng chăm sóc trẻ nhỏ đang dần biến đổi cách các bậc phụ huynh hiện đại trải nghiệm và thực hiện thiên chức làm cha mẹ. Những ứng dụng này mang đến sự tiện lợi đáng kinh ngạc, từ việc theo dõi quá trình mang thai, sự phát triển của thai nhi, cho đến việc ghi lại thời gian bú sữa, thay tã của trẻ sơ sinh. Chúng không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng tinh thần mà còn mang lại cảm giác tự tin và chủ động cho các bậc cha mẹ. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, các ứng dụng này cũng ẩn chứa những mặt trái tiềm ẩn, từ việc củng cố định kiến về giới cho đến tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của các bà mẹ.
Một ví dụ điển hình cho xu hướng này là Clara. Từ việc sử dụng ứng dụng Flo để theo dõi chu kỳ rụng trứng khi cố gắng thụ thai, đến việc dùng What to Expect để cập nhật sự phát triển của thai nhi, và sau khi sinh, Clara tiếp tục sử dụng Baby Tracker để ghi lại các hoạt động hàng ngày của con. Cô cũng không quên tải về Wonder Weeks để theo dõi các giai đoạn phát triển của trẻ. Với Clara, những ứng dụng này không chỉ giúp cô cảm thấy chủ động hơn mà còn giảm bớt gánh nặng tinh thần khi phải nhớ từng chi tiết nhỏ nhặt trong việc chăm sóc con nhỏ.
Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng có trải nghiệm tích cực như Clara. Một số cha mẹ cảm thấy áp lực và cô đơn khi sử dụng các ứng dụng này. Đặc biệt, việc sử dụng điện thoại và các ứng dụng chăm sóc trẻ nhỏ, nhất là ở các bà mẹ, thường bị coi là làm sao nhãng và không chú tâm vào việc chăm sóc con. Thực tế lại cho thấy việc sử dụng các ứng dụng này có thể giúp giảm căng thẳng và tăng cường mối quan hệ với con cái. Tuy nhiên, sự đánh giá tiêu cực từ người thân, đặc biệt là từ thế hệ trước, có thể khiến các bà mẹ cảm thấy không yên tâm khi sử dụng chúng.
Một vấn đề tiềm ẩn khác là thiết kế ứng dụng thường mang tính định kiến giới, với trọng tâm chủ yếu là trải nghiệm của phụ nữ. Điều này không chỉ khiến các ông bố ít tham gia vào việc chăm sóc con cái mà còn củng cố sự phân chia trách nhiệm nuôi dạy con cái theo kiểu truyền thống. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, khi sử dụng đúng cách, các ứng dụng này có thể giúp cân bằng trách nhiệm và tăng cường sự giao tiếp giữa các bậc cha mẹ.
Việc sử dụng các ứng dụng chăm sóc trẻ nhỏ có thể mang lại nhiều lợi ích nếu được sử dụng một cách thông minh. Hiểu rõ những ưu điểm và hạn chế của chúng sẽ giúp các bậc phụ huynh đưa ra quyết định sáng suốt trong hành trình làm cha mẹ. Khi việc theo dõi được thực hiện trong bối cảnh gia đình, nó có thể trở thành một trải nghiệm tích cực, mang lại cảm giác kiểm soát và giúp cha mẹ nhận diện các mô hình phát triển của con mình qua thời gian.
Dù bạn có đồng ý hay không với việc sử dụng các ứng dụng chăm sóc trẻ nhỏ, việc hiểu rõ những lợi ích và hạn chế tiềm tàng của chúng sẽ giúp bạn bắt đầu hành trình làm cha mẹ một cách tự tin và có ý thức hơn. Clara là một minh chứng cho thấy, khi biết cách tận dụng công nghệ, việc làm cha mẹ không chỉ nhẹ nhàng hơn mà còn tràn đầy niềm vui và sự gắn kết.
*Clara là một nhân vật giả tưởng, đại diện cho nhiều người tham gia nghiên cứu.